Bàn cách giảm chi phí cho nông sản ĐBSCL

Sáng 9-4, tại Hậu Giang đã diễn ra buổi tọa đàm “Đòn bẩy cho logistics nông sản ĐBSCL”. Tham gia buổi tọa đàm có các đại biểu: Lê Tiến Châu, Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang; Đồng Văn Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang; GS-TS Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng Trường ĐH Nam Cần Thơ; Nguyễn Phương Lam, Giám đốc VCCI Cần Thơ và lãnh đạo các hiệp hội doanh nghiệp, doanh nghiệp trong khu vực ĐBSCL.

Quang cảnh buổi tọa đàm

Nông sản bị kìm hãm bởi gánh nặng logistics

ĐBSCL là vùng trọng điểm kinh tế, đóng góp khoảng 90% sản lượng gạo, 65% sản lượng thủy sản và 70% sản lượng trái cây cho xuất khẩu cả nước. Tại buổi tọa đàm, các diễn giả cho rằng: Hằng năm, nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuất khẩu của ĐBSCL lên đến hàng chục triệu tấn. Tuy nhiên, cảng biển tại ĐBSCL còn thiếu, nhất là cảng nước sâu cho tàu vận chuyển container xuất khẩu.

Ông Đồng Văn Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang cho rằng: “Do chuỗi cung ứng logistics còn phân tán và manh mún, thiếu các trung tâm logistics đáp ứng toàn diện nhu cầu xuất khẩu nông sản, đồng thời hệ thống cảng biển tại ĐBSCL còn thiếu, nhất là cảng nước sâu cộng với việc chi phí lưu kho bãi, thời gian chờ đợi đều tăng dẫn đến nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp, nông sản bị kìm hãm bởi gánh nặng logistics, cản trở sự phát triển. Điều đó thực sự là một bài toán khó khiến cả nông dân và doanh nghiệp trăn trở”.

Chưa kể, tình trạng một số cảng trọng điểm tại TPHCM thường xuyên quá tải, dẫn tới phí dịch vụ, lưu kho bãi, thời gian chờ đợi đều tăng… Thêm vào đó là khu vực ĐBSCL còn thiếu các trung tâm logistics trọng điểm và các hệ thống trung tâm vệ tinh; thiếu bãi container rỗng, hệ thống kho ở các cảng, đơn vị kiểm định vệ sinh an toàn thực phẩm, chiếu xạ đạt chuẩn… Do đó, hàng hóa phải được vận chuyển qua nhiều địa điểm và phải đưa lên TPHCM để xuất đi các nơi, trong khi hệ thống giao thông ở ĐBSCL chưa phát triển xứng tầm với nhu cầu phát triển.

Các khách mời tham gia buổi tọa đàm

Những điểm hạn chế này dẫn đến thực trạng nông sản khu vực ĐBSCL đang bị kìm hãm bởi nhiều yếu tố, trong đó có gánh nặng về chi phí logistics. Chi phí logistics hiện tại đang chiếm cao nhất và cao một cách bất hợp lý, cụ thể là lên đến 30% giá thành sản phẩm, khiến cho nông sản ĐBSCL giảm sức cạnh tranh so với nông sản các nước như Thái Lan, Trung Quốc…

Tại buổi tọa đàm, các thương nhân đại diện cho doanh nghiệp nông sản, các hợp tác xã, bà con nông dân và nhà nhập khẩu đã nêu ra nhiều khó khăn, vướng mắc đang gặp phải để các lãnh đạo đứng đầu tỉnh và chuyên gia cùng tìm giải pháp tối ưu nhất nhằm giải quyết vấn đề, đặc biệt là kết nối chuỗi cung ứng toàn diện cho nông sản ĐBSCL, từ canh tác – thu hoạch – thu mua – vận chuyển – làm sạch – lưu trữ cho đến thông quan – xuất khẩu; từ đó giảm chi phí logistics, tăng sức cạnh tranh cho nông sản.

Hoàn thiện tuyến hàng hải  “sinh tử” đối với ngành dịch vụ logistics

Bà Ngô Tường Vy, Phó Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu (Bến Tre) cho biết: “Chi phí logistics đang gặp nhiều khó khăn do tăng gấp đôi, tạo điểm nghẽn cho trái cây tươi. Sản lượng trái cây tươi đang có xu hướng giảm dần ở một số thị trường do đi bằng đường hàng không, giá cao. Cần làm tốt khâu bảo quản sau thu hoạch cho trái cây thì mới xuất khẩu bằng đường biển, giảm chi phí. Các bộ ngành cần quan tâm đầu tư đúng mức cho hạ tầng của ĐBSCL”.

Hiện ĐBSCL có 7 cảng biển, 57 cảng thủy nội địa và gần 4.000 bến thủy. Hiện trạng giao thông thủy bộ, hàng không trên địa bàn ĐBSCL có mật độ dày và phát triển đều khắp nhưng chất lượng chưa cao, chưa đồng bộ trong toàn hệ thống làm hạn chế tải trọng các phương tiện vận chuyển đường thủy.

Ông Võ Thanh Phong, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Dịch vụ Hàng hải Hậu Giang (VIMC Hậu Giang) kiến nghị: Chính phủ cần tiếp tục hoàn thiện, duy tu kênh Quan Chánh Bố, đảm bảo cho tàu biển có trọng tải lớn vào các bến cảng biển trên sông Hậu (10.000 tấn đầy tải, 20.000 tấn giảm tải). Đây là vấn đề “sinh tử” đối với sự phát triển ngành dịch vụ logistics vùng ĐBSCL. Đồng thời, mở rộng và nạo vét kênh Chợ Gạo (Tiền Giang) trên tuyến thủy lộ quốc gia, huyết mạch nối TPHCM, Long An với các tỉnh miền Tây Nam bộ, đảm bảo cho các loại sà lan trọng tải trên 3.000 tấn hoặc sà lan chở trên 120Teus lưu thông thuận lợi hai chiều không phụ thuộc vào con nước lớn ròng. Từ đó, rút ngắn thời gian vận tải cũng như chi phí vận tải cho hàng hóa; đặc biệt là container lưu thông tuyến TPHCM – Long An – Tây Nam bộ – PhnomPenh.

Cảng Hậu Giang (VIMC Hậu Giang) đang trông chờ kênh Quan Chánh Bố sớm hoàn thiện để đón tàu có trọng tải lớn cập cảng 

Theo ông Lê Tiến Châu, Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang, cần nhìn nhận rằng hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp thiếu và yếu, chưa đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông thủy lợi; cơ sở chế biến tại các vùng sản xuất chưa bảo đảm yêu cầu phục vụ sản xuất lớn; hệ thống logistics chưa phát triển, thiếu khả năng kết nối các trung tâm cung ứng nông sản, dẫn đến chi phí cao, ảnh hưởng đến chất lượng, giá cả nông sản, giảm sức cạnh tranh.

“Thông qua buổi toạ đàm đã giúp chúng ta nhìn được rõ ràng giải pháp tối ưu để tháo gỡ những khó khăn nói trên, góp phần đạt được một trong những mục tiêu mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh đang hướng đến là chuyển đổi từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, phấn đấu đưa Hậu Giang trở thành một trung tâm nông nghiệp xanh, nông nghiệp thông minh của vùng ĐBSCL”, Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang cho biết.

Nguồn SGGP