Bài 2: Tận dụng tiềm năng phát triển nuôi trồng hải sản

01/05/2024 11:38

(THTG) Tiền Giang có bờ biển dài 32 km cùng 3 cửa sông chính chảy ra biển Đông là cửa Soài Rạp (khu vực Vàm Láng Gò Công Đông), CửaTiểu và Cửa Đại (sông Tiền). Nhờ các cửa sông này mà bờ biển có nhiều phù sa, tạo ra một dải bờ biển có điều kiện cho các loài sinh vật phát triển giúp cho nghề nuôi trồng hải sản ở các huyện duyên hải phía đông của tỉnh Tiền Giang phát triển.

*Mỏ “vàng trắng” trên biển Gò Công

Thu hoạch nghêu trên biển Gò Công

Biển Gò Công với hệ sinh thái rừng ngập mặn là môi trường lý tưởng để loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ sinh sôi, phát triển mạnh. Diện tích nuôi nghêu của tỉnh hiện nay đạt 2.300 ha, diện tích nuôi tôm đạt gần 4.000 ha, hàng năm thu hoạchkhoảng 16.000 tấn tôm, 15.000 – 17.000 tấn nghêu chủ yếu cung cấp cho thị trườngxuất khẩu. Nguồn sò huyết, nghêu giống sinh sản tại các cồn bãi trên biển GòCông là một đặc ân mà thiên nhiên ban tặng cho địa phương và được ví như “vàng trắng”.

Theo khảo sát và đánh giá của ngành chức năng, nguồn giống tự nhiên sinh sản tại khu vực bãi bồi ở biển Gò Công chủ yếu là nghêu cám và sò giống, mật độtrung bình 15 – 20 con/dm2 (có nơi 100 – 150 con/dm2). Hai khu vực tập trung nghêu, sò huyết sinh sản là cồn ông Mão, ông Liễu (huyện Gò Công Đông) và cồn Ngang (huyện Tân Phú Đông). Được biết, sò huyết Gò Công được các thương lái đánhgiá là giống tốt nhất trong toàn quốc, vì tỷ lệ sống cao (80%) cũng như sò thịt nổi tiếng về chất lượng thịt, hình dáng đẹp,…

Ở huyện Tân Phú Đông (tỉnh Tiền Giang), anh Trần Ngọc Chí (Hai Trí), Giám đốc Hợp tác xã thủy sản Phú Tân trao đổi: Hiện Hợp tác xã đang quản lý 500 ha đất bãi bồi ở khu vực cồn Ngang (huyện Tân Phú Đông) với 1.050 xã viên là người dân ở địa phương tham gia. Theo số liệu thống kê, số lượng sò huyết giống được Hợp tác xã thủy sản Phú Tân khai thác trong đợt 1 của những tháng đầu năm đến nay là hơn 3,2 tấn với giá dao động từ 1,3 triệu đồng/kg-1,7 triệu đồng/kg. Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tân Phú Đông, thời gian tới, huyện duy trì diện tích thủy sản thả giống trên 7.000 ha, chú trọng khai thác nhuyễn thể 2 mảnh vỏ tại khu vực Cồn Ngang, nuôi thủy sản nước ngọt 250 ha.

Tại huyện Gò Công Đông, địa phương duy trì và phát triển vùng nuôi nghêu trên địa bàn huyện có diện tích 2.200 ha, tập trung tại xã Tân Thành, sản lượng khai thác bình quân hàng năm đạt khoảng 20.000 tấn. Riêng trong quý I năm 2024,

sản lượng nghêu khai thác đạt 2540 tấn, lũy kế là 2.540 tấn. Nghêu Gò Công có chất lượng tốt, được nhiều người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Đến cuối tháng 8/2023, vùng nuôi nghêu huyện Gò Công Đông đã được Tổ chức Chứng nhận quốc tế toàn cầu (Control Union) đánh giá và được chứng nhận đạt tiêu chuẩn của Hội đồng Quản lý Nuôi trồng thủy sản (ASC – Aquaculture Stewardship Council) vào đầu tháng 11/2023. Hiện, vùng nuôi nghêu này có diện tích 350 ha, do Ban Quản lý cồn bãi huyện Gò Công Đông quản lý và khai thác.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn tỉnh Tiền Giang Trần Thị Bé Bảy cho biết ASC là chứng nhận nuôi thủy sản bền vững, có trách nhiệm, đã và đang được đông đảo thị trường quốc tế tín nhiệm. Vùng nuôi nghêu huyện Gò Công Đông được chứng nhận đạt tiêu chuẩn ASC là điều kiện tốt để quảng bá thương hiệu, sản phẩm nghêu đến người tiêu dùng trong và ngoài nước, qua đó sẽ tạo thuận lợi hơn cho việc xuất khẩu sản phẩm nghêu, là đặc sản của địa phương.

Một trong những nông dân dựng nên cơ nghiệp từ nghề nuôi nghêu thương phẩm là ông Trần Văn Chỉ, cư ngụ tại ấpTân Phú, xã Tân Thành. Gia đình ông bắt đầu nuôi nghêu vào năm 1989, đến nay đãgần 30 năm. Ban đầu ông nuôi với diện tích nhỏ, nhờ những thành công về giá trị kinh tế mang lại, ông bắt đầu nhân ra diện rộng. Hiện ông Chỉ sở hữu 6 ha nghêu nuôi, trung bình mỗi năm, ông thu lãi trên nửa tỷ đồng từ con nghêu nuôi ven biển Tân Thành, trở thành một trong những tỷ phú của vùng nuôi Tân Thành.

*Hướng đến phát triển bền vững nghề nuôi hải sản

Việc nuôi trồng thủy sản khu vực ven biển phía Đông của tỉnh Tiền Giang, tập trung nhiều ở huyện Tân Phú Đông và huyện Gò Công Đông, hiện đã có sự chuyển hướng rõ rệt. Theo thống kê, trong quý I năm 2024, diện tích nuôi trồng thủy sản của tỉnh Tiền Giang đạt 9.533 ha, đạt 64,9% kế hoạch, tăng 1,9% so cùng kỳ; trong đó: diện tích nuôi cá đạt 2.856 ha, giảm 1,3%; diện tích nuôi tôm đạt 3.469 ha, tăng 0,8% và diện tích nuôi thủy sản khác đạt 3.208, tăng 6,2%.

Ông Bùi Thái Sơn, Bí thư Huyện ủy-Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tân Phú Đông cho biết: Để khai thác có hiệu quả; phát huy tiềm năng, thế mạnh của vùng cù lao ven biển, thời gian qua, được sự quan tâm hỗ trợ của tỉnh, vùng đất ven biển của huyện Tân Phú Đông đã được đầu tư phát triển theo Dự án Nam Gò Công. Từ đây, nhiều công trình thủy lợi phục vụ nuôi và khai thác thủy, hải sản liên tục được xây dựng, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn với nâng cao đời

sống nhân dân. Từ đó, diện tích nuôi tôm ngày càng được mở rộng, kết hợp với khai thác nguồn lợi thủy sản từ các cồn bãi đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho nhiều hộ gia đình và kinh tế địa phương.

Kết quả cụ thể cho thấy, nếu như năm 2008, toàn huyện Tân Phú Đông chỉ có khoảng 3.084 ha nuôi tôm, với sản lượng khoảng 14.532 tấn, đến hết quý I năm 2024, diện tích nuôi tôm đạt 4.360 ha đạt 18,8% kế hoạch; sản lượng nuôi đạt 7.900 tấn, sản lượng khai thác đạt 560 tấn., đạt 23,6% kế hoạch, với các mô hình sản xuất ngày càng đa dạng và phong phú hơn, với chủ yếu là con tôm được nuôi theo hình thức quảng canh và công nghiệp.

Đồng thời, tỉnh và địa phương cũng đang triển khai xây dựng quy hoạch Khu nuôi thủy sản với diện tích 352 ha (ấp Cồn Cống, xã Phú Tân, huyện Tân Phú Đông) để mời gọi đầu tư trong thời gian tới. Điều này cũng được kỳ vọng để ngành nuôi trồng thủy sản tỉnh Tiền Giang có bước bứt phá nhanh trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, ngoài các mô hình nuôi tôm truyền thống, từ năm 2017 các hộ nuôi tôm trong tỉnh cũng đã bắt đầu áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới vào trong nuôi tôm nước lợ như: Mô hình nuôi tôm 2 giai đoạn, ban đầu với diện tích 30 ha/14 hộ, cho năng suất bình quân từ 40 -70 tấn/ha (nuôi thông thường từ 15 – 20 tấn/ha).

Điển hình có hộ ông Trần QuangThành, cư ngụ tại ấp Xóm Rẫy, xã Kiểng Phước, huyện Gò Công Đông (tỉnh Tiền Giang) vốn là bộ đội xuất ngũ về địa phương. Hưởng ứng chủ trương của Nhà nước, ông học hỏi kỹ thuật, mạnh dạn chuyển đổi 2 ha đất nhiễm mặn sang nuôi tôm. Nhờ nắm vững quy trình, chọn con giống tốt, sạch bệnh, đúc kết kinh nghiệm thực tiễn qua từng vụ nuôi…, nên vụ nào ông Thành cũng bội thu. Trung bình mỗi năm, ông đạt sản lượng nuôi gần 10 tấntôm thương phẩm, sau khi trừ chi phí, ông còn lãi từ 300 – 400 triệu đồng.

Theo ông Nguyễn Văn Quí, Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Gò Công Đông (tỉnh Tiền Giang), để hỗ trợ bà con nuôi thủy sản thành công, địa phương đặc biệt chú trọng công tác tập huấn, hội thảo, chuyển giao kỹ thuật ngay từ đầu vụ, kết hợp với xây dựng những mô hình nuôi phù hợp, hiệu quả để nông dân nghiên cứu, áp dụng. Huyện đã xây dựng 2 mô hình trên lĩnh vực nuôi tôm là: Mô hình ứng dụng men vi sinh kết hợp sụt khí đáy trong nuôi tôm thẻ chân trắng và mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng 2 giai đoạn ứng dụng công nghệ cao gắn với liên kết tiêu thụ, được triển khai tại xã ven biển Tân Thành. Trong quý I năm 2024, huyện Gò Công Đông đã thu hoạch từ nuôi trồng gần 2.599 tấn nghêu, tôm các loại.

Được biết, tỉnh Tiền Giang đã và đang thực hiện các chính sách ưu đãi, thu hút các nhà đầu tư đầu tư phát triển thủy sản trên địa bàn tỉnh. Các doanh nghiệp đã đầu tư sản xuất chế biến thức ăn thủy sản, chế biến thủy sản xuất khẩu đạt được nhữngkết quả tốt, hiện nay trên địa bàn tỉnh các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản phát triển khá mạnh. Nhìn chung, kinh tế thủy sản tỉnh nhà trong những năm qua phát triển tốt, đóng góp vào giá trị sản xuất chung của toàn ngành nông nghiệp tăng 6,35%/năm, trong đó thủy sản tăng 7,54%/năm. Trong quý I năm 2024, tổng sản phẩm ngành thủy sản của tỉnh Tiền Giang tăng 0,25% so cùng kỳ, tăng chủ yếu ở sản lượng nuôi trồng./.

Bài và ảnh: Hữu Chí