Hội thảo khoa học các nhân vật lịch sử Gò Công.

( THTG) Thị xã Gò Công vừa tổ chức Hội thảo khoa học các nhân vật lịch sử: Đỗ Trình Thoại, Trần Thị Sanh và Nhà văn Hồ Biểu Chánh.

Nhân vật lịch sử Đỗ Trình Thoại đỗ cử nhân tại Gia Định năm 1843, được bổ làm Tri huyện Tân Hòa, nên được gọi là Huyện Thoại. Đỗ Trình Thoại là một quan huyện trong thời điểm đất nước bị ngoại xâm. Ông đã tập hợp lực lượng nghĩa quân để đứng lên cứu nước, ông vừa là chỉ huy trên trận mạc, vừa là chiến sĩ trong chiến đấu và đã anh dũng hy sinh. Hiện nay mộ của ông tại ấp Kim Liên, xã Long Hòa, TX. Gò Công.

Nhân vật Trần Thị Sanh, sinh năm 1820 tại Thôn Thuận Ngãi, huyện Kiến Hòa, tỉnh Định Tường (nay là phường 1, TXGC), bà là con thứ 5 của ông Trần Văn Đồ và bà Phạm Thị Phụng và là em bà Từ Dũ, vai dì với vua Tự Đức, bà là vợ thứ của Trương Định. Cuộc khởi nghĩa của Trương Định nổ ra và giành thắng lợi trên nhiều chiến trường, có công lớn của bà Trần Thị Sanh xuất tiền của để mua lương thực, vũ khí giúp nghĩa quân đánh Pháp. Ngày 20/8/1864, Trương Định hy sinh tại Gia thuận, bà Trần Thị Sanh xây mộ chồng bằng hợp chất ô dước. Năm 1882, bà qua đời, thọ 62 tuổi. Mộ của bà được người con gái Dương Thị Hương lập bằng đá hoa cương tại xã Long Hòa, TX. Gò Công.

Hồ Biểu Chánh sinh ngày 15/8/1884 tại làng Bình Thành, tổng Hòa Lạc Thượng, tỉnh Gò Công (nay là ấp Thành Nhứt, xã Bình Xuân, TXGC) là con thứ 5 trong 12 người con của một gia đình nghèo. Ông học rất giỏi, năm 1905 lấy bằng Thành Chung. Năm 1906 làm Ký lục tại Phủ Thống Đốc Nam Kỳ. Năm 1910, ông bắt đầu viết văn và được thăng ngạch tri phủ, ngạch Đốc phủ sứ. Ông mất ngày 4/11/1958 tại quận Phú Nhuận, Sài Gòn, thọ 73 tuổi. Hồ Biểu Chánh mất đi để lại gia tài văn chương cho đời, với hàng trăm tiểu thuyết truyện ngắn – truyện kể, truyện dịch, kịch bản – ca kịch, tập ký, tập khảo cứu – phê bình v.v…

Tại Hội thảo, nhiều ý kiến phát biểu nhằm làm sáng tỏ về cuộc đời thân thế và sự nghiệp hoạt động của các nhân vật lịch sử Gò Công, qua đó đề nghị đặt tên Trường, tên đường và xây dựng Nhà lưu niệm, nâng cấp trùng tu mộ chí các nhân vật lịch sử và đề nghị công nhận Di tích cấp Tỉnh, cấp Quốc gia, xác lập kỷ lục cấp Quốc gia đối với Nhà văn Hồ Biểu Chánh, để tri ân tưởng nhớ và giáo dục thế hệ trẻ.

                                                          Huỳnh Cẩm