Cần nhiều kênh đối thoại, hợp tác biển

     Giữa lúc chi tiêu cho hải quân ở châu Á – Thái Bình Dương tăng mạnh, Bộ trưởng Quốc phòng Singapore khuyến cáo cần nhiều kênh đối thoại và hợp tác.

Bộ trưởng Ng Eng Hen, trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị và triển lãm quốc phòng biển quốc tế khu vực châu Á (IMDEX Asia) đang diễn ra tại Singapore từ 14-16.5, đã đề cập đến nguy cơ hải chiến trong vùng biển quanh khu vực Đông Nam Á như hồi Thế chiến thứ hai. Trong các nguy cơ đe dọa an ninh biển, tranh chấp lãnh hải và sự phổ biến của vũ khí hủy diệt hàng loạt là những mối lo hàng đầu.

200 tỉ USD trang bị cho hải quân

IMDEX Asia 2013 khai mạc với thông tin không khỏi gây lo ngại cho an ninh khu vực. Phát biểu tại cuộc họp báo mở màn, ông Bob Nugent, Phó chủ tịch Công ty chuyên tư vấn về hải quân AMI International, cho hay trong vòng 2 thập niên tới châu Á sẽ chi tiêu đến 200 tỉ USD cho trang bị hải quân. Trong đó, Trung Quốc và Ấn Độ là những quốc gia chi mạnh tay nhất. Theo ông Nugent, lý do là các quốc gia châu Á – Thái Bình Dương ngày càng thịnh vượng về kinh tế, và có nhu cầu bảo vệ những lợi ích trên biển.

Trong bối cảnh như vậy, để tránh “những tính toán sai lầm”, “tránh lịch sử có thể lặp lại”, ông Ng kêu gọi một cách “tiếp cận hợp tác” giữa các quốc gia. ASEAN, với vai trò trung tâm trong nhiều cấu trúc an ninh được kiến tạo gần đây, đã tập hợp được 8 nước gồm Ấn Độ, Hàn Quốc, Mỹ, New Zealand, Nga, Nhật Bản, Trung Quốc và Úc trong Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+). Từ 17-20.6, tại Brunei, hải quân 18 quốc gia ADMM+ sẽ tiến hành diễn tập chung về hỗ trợ nhân đạo, giảm thiểu thiên tai và quân y (HADR/MM). Cuộc tập trận đầu tiên của ADMM+ với sự tham gia của 6 tàu chiến, 18 trực thăng và gần 2.000 binh sĩ này là nhằm “chia sẻ lợi ích và tạo dựng sự hiểu biết, nếu chưa thể gọi là tin cậy giữa các quốc gia”, ông Ng nói.

Diễn tập đa quốc gia

Trong những ngày diễn ra IMDEX Asia 2013, 72 quân nhân liên lạc quốc tế thuộc 38 trung tâm tác chiến của 30 quốc gia tham gia cuộc diễn tập chia sẻ thông tin trong các tình huống sự cố giả định trên biển tại quân cảng Changi của Singapore. Cũng tại sự kiện này, 30 tư lệnh hải quân và người đứng đầu lực lượng cảnh sát biển cùng khoảng 300 quan chức hải quân các nước sẽ tham dự hội thảo nhằm kiến tạo những khuôn khổ và giải pháp bảo vệ an toàn hàng hải và an ninh biển. Đoàn Việt Nam do Phó đô đốc Phạm Ngọc Minh – Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng quân chủng Hải quân và thiếu tướng Nguyễn Quang Đạo – Cục trưởng Cục Cảnh sát biển dẫn đầu. 

Ông Ng Eng Hen cũng đặc biệt nhấn mạnh nguy cơ từ tranh chấp biển Đông. “Bất đồng giữa các bên cần được giải quyết một cách hòa bình và theo luật pháp quốc tế”, ông nói. Ông cũng kêu gọi các bên “thực hành kiềm chế tối đa” để tránh làm căng thẳng leo thang và dẫn đến đối đầu vũ trang. Ông nhắc lại lập trường của các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN tại cuộc họp ngày 6-7.5 tại Brunei là “ủng hộ cam kết của các lãnh đạo tại Hội nghị Cấp cao ASEAN thứ 22 trước đó về việc nỗ lực làm việc với Trung Quốc để sớm có Bộ quy tắc ứng xử biển Đông”.