Giữ một tờ báo gần 60 năm

       Bác sĩ Kiều Xuân Cư (90 tuổi, ngụ đường Ngô Thời Nhiệm, TP.Nha Trang, Khánh Hòa) là người hiếm hoi đang lưu giữ tờ báo Phá ngục Xuân Giáp Ngọ 1954, còn khá nguyên vẹn. Ông coi đó là một báu vật của đời mình.

Theo bác sĩ Cư, tờ Phá ngục ra đời năm 1946 trong Khám lớn Sài Gòn, do ông Huỳnh Tấn Phát và một số chiến sĩ yêu nước làm chủ bút. Tờ Phá ngục Xuân Giáp Ngọ 1954 gồm 36 trang, với gần 50 tác phẩm, từ bài chính luận đến tự sự, từ văn đến thơ, những tranh vui về Táo quân, hoa mai, hoa đào ngày xuân… Trang bìa là hình vẽ hai thanh niên nam, nữ đứng cạnh đôi ngựa. Trang cuối là hình chim bồ câu bay qua bản đồ Đông Dương, nói lên khát vọng hòa bình.

Trong thời gian bị giam giữ, bác sĩ Cư đã có nhiều bài viết trên tờ Phá ngục. Tờ Xuân Giáp Ngọ, ông cũng có bài Bức thơ xuân nói về tâm trạng bồi hồi của người tù khi nhận được thơ (thư) gia đình gửi vào. Bác sĩ Cư nói: “Tờ Phá ngục được chép tay, in bột nếp. Cứ khoảng 1-2 tháng báo ra một lần, không cố định ngày. Những hình vẽ với các màu sắc khác nhau trên báo được pha từ mực in, thuốc sốt rét, thuốc ghẻ trong tù… Mỗi số báo ra khoảng 40 bản sau đó được chuyền đến các phòng giam để mọi người cùng đọc. Báo ra được khoảng 50 số, là vũ khí đấu tranh, nâng cao trình độ chính trị, là món ăn tinh thần không thể thiếu của những người yêu nước khi bị tù đày”.