Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 32: Gắn kết cùng phát triển

Phát biểu tại buổi khai mạc, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cảnh báo, bên cạnh nguy cơ về tấn công mạng, khu vực Đông Nam Á đang đối mặt với các mối đe dọa rất thật từ tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Thủ tướng Lý Hiển Long nêu rõ IS tiếp tục là mối đe dọa đối với Đông Nam Á mặc dù đã thất trận ở Syria và Iraq, trong khi xu hướng số hóa đã khiến nhiều nước trở nên dễ tổn thương hơn trước các vụ tấn công mạng. Ông Lý Hiển Long nhấn mạnh các nước cần kiên cường trước các mối đe dọa truyền thống và phi truyền thống như khủng bố và tấn công mạng.

Nhà lãnh đạo Singapore cho rằng để đối phó với chủ nghĩa bảo hộ thương mại gia tăng, 10 nước thành viên ASEAN phải “vạch ra con đường phát triển trong bối cảnh địa chính trị mới”, đồng thời cảnh báo “hệ thống thương mại đa phương mở và dựa trên luật lệ”, vốn làm trụ cột cho ASEAN, đã chịu sức ép sau khi quan điểm chính trị ở nhiều nước đã chuyển sang chống thương mại tự do. ASEAN đang tiến gần hơn với các cường quốc thế giới mới, như Trung Quốc và Ấn Độ, nhưng các nước thành viên cần cân đối các lợi ích kinh tế riêng và phối hợp với nhau để duy trì sự gắn kết.

ASEAN tự cường – nhân tố then chốt 

Tiếp sau lễ khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và lãnh đạo các nước ASEAN đã tham dự phiên họp hẹp do Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long chủ trì. Về biển Đông, các lãnh đạo nhấn mạnh cần giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và nỗ lực hoàn tất xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC).

Thủ tướng Lý Hiển Long đã thông báo 3 văn kiện gồm Tầm nhìn của các nhà lãnh đạo ASEAN về một ASEAN sáng tạo và linh hoạt, Thành lập Mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN, và Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN về Hợp tác An ninh mạng. Ngoài ra, Thủ tướng Singapore cũng vui mừng thông báo việc hoàn tất Hiệp ước Dẫn độ ASEAN kiểu mẫu (MAET), khôi phục Quỹ Thanh niên Singapore-ASEAN và thành lập một diễn đàn tập huấn thường niên tại Singapore, gọi là chương trình Học thuật Luật ASEAN.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhất trí với cách tiếp cận chung của ASEAN về quan hệ đối ngoại hiệu quả, thực chất với các đối tác, khẳng định ASEAN cần tiếp tục giữ vững vai trò trung tâm ở khu vực trên cơ sở đẩy mạnh năng lực tự cường tập thể và đề cao đoàn kết, thống nhất và phát huy vai trò đầu tàu của ASEAN trong thúc đẩy liên kết kinh tế khu vực.

Chia sẻ quan điểm với các lãnh đạo ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao chủ đề và ưu tiên do Chủ tịch ASEAN 2018 đề xuất. Thủ tướng khẳng định năng lực tự cường tập thể của ASEAN cần được vun đắp và phát huy trên cả 3 trụ cột mà trong đó duy trì đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN có ý nghĩa then chốt. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng cho rằng phát huy hiệu quả tính sáng tạo sẽ là đòn bẩy gia tăng sức mạnh tự cường của ASEAN. Nhân dịp này, Thủ tướng đã thông báo Việt Nam cử 3 thành phố hàng đầu là Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng tham gia sáng kiến Mạng lưới thành phố thông minh ASEAN.

Bên lề Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc song phương Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Tổng thống Myanmar Win Myint, qua đó, hai bên đã trao đổi nhiều biện pháp, định hướng thúc đẩy hơn nữa quan hệ song phương.

Nhân dịp thăm Singapore, sáng 28-4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc tọa đàm bàn tròn với 16 nhà lãnh đạo các tập đoàn, công ty đa quốc gia quy mô lớn, là những nhà đầu tư có uy tín trên nhiều lĩnh vực của Singapore với công nghệ hàng đầu thế giới.