Những điềm lành và những kiêng kỵ trong ngày Tết

Tết của người Việt được xem là nét văn hóa rất độc đáo, hấp dẫn chính vì thế mà ngày càng có nhiều du khách quốc tế chọn tour du lịch tới Việt Nam dịp này để được sống trong không khí Tết cổ truyền của người Việt. Du khách cần biết một số phong tục của người Việt trong dịp Tết, chẳng hạn như những điềm lành, những điều kiêng kị…

Nét đẹp ngày Tết - Ảnh minh họa

Những điềm lành trong ngày Tết

- Nếu hoa mai, hoa đào nở thêm nhiều và đầy đặn thì đó là một điềm may mắn đối với gia chủ, báo hiệu một năm nhiều phúc lộc, đặc biệt là những bông hoa mai có nhiều cánh, hay những bông đào có nhiều cánh kép.

- Cây quất: Cây cối đâm chồi nảy lộc vào mùa xuân là lẽ tự nhiên, nên nếu nhà bạn có thứ cây xanh nhiều lộc nhiều lá như thế này trong nhà thì hãy để ý đến cành lá của chúng nhé, nếu cây có nhiều chồi xanh mọc thì năm đó sẽ có nhiều lộc. Nếu có đủ Tứ quý: Quả chín, quả xanh, hoa và lộc thì sẽ may mắn và thành đạt cả năm.

- Tục mua muối đầu năm: “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” vẫn là câu nói cửa miệng truyền biết bao nhiêu đời nay, cuối năm để chuẩn bị cho các bà các mẹ cơi trầu đầy đủ, con cháu vẫn thường sắm cả chút ít vôi cho miếng trầu thêm đậm đà, rồi mỗi sáng mùng 1, khi thấy cô hàng muối rao qua nhà, các bà các mẹ sẽ gọi lại để mua thêm ít mặn mà cho gia đình một năm thêm mặn mà bền chặt.

- Tục lệ đi chùa cầu may: Đi chùa lễ lạc đầu năm trở thành một thói quen không chỉ của các tăng ni phật tử mà là của hầu hết dân ta tự bao giờ, vào chùa, mọi người đều kính cẩn cúi đầu trước tượng phật uy nghiêm mà hành lễ, xin đức phật từ bi hỉ xả phù hộ cho gia đình, cho bạn bè, cho toàn bộ người thân yêu bên mình và cả mọi người kể cả không quen biết khác được một năm đủ đầy hạnh phúc.

- Tục lì xì (hay một số nơi còn gọi là mừng tuổi) đầu năm: Lì xì nhằm cầu chúc người nhận gặp may mắn, phát đạt. Trẻ con thì được nhận tiền lì xì hay ăn chóng lớn; người già cũng được con cháu lì xì mừng thọ chúc sức khỏe.

Những điều kiêng kỵ

Trong mấy ngày Tết, người Việt luôn rất thận trọng trong từng lời nói, việc làm vì họ sợ nếu làm không đúng, lỡ miệng nói những từ không hay sẽ có một năm không tốt lành. Dưới đây là một số điều kiêng kỵ, tránh làm trong những ngày Tết của một số gia đình người Việt:

Kiêng quét rác ra khỏi nhà trong 3 ngày Tết: Người Việt cho rằng nếu quét nhà trong 3 ngày đầu năm mới thì Thần Tài sẽ đi mất, tiền bạc sẽ không đến được với gia đình, và hiển nhiên nó mang lại điềm xấu, không may mắn. Thế nên ngày 30, dù bận rộn đến đâu mọi người cũng phải dọn dẹp nhà cửa, vườn tược, bàn thờ sạch sẽ trước lúc giao thừa và những ngày Tết thì mọi người phải hết sức giữ gìn nhà cửa không vứt rác bừa bãi.

Kiêng mặc quần áo màu trắng, đen: Năm mới là thời điểm mà mọi người mong muốn những điều tốt lành nhất đến với bản thân, gia đình. Theo quan niệm của người xưa, màu trắng và đen là màu của tang lễ, chết chóc, vì vậy những ngày đầu năm thì phải mặc trang phục với những màu sắc sặc sỡ và thu hút sự chú ý, tạo nên sự phấn khởi và vui vẻ để đón chào năm mới, như: màu hồng, đỏ, vàng, xanh…

Kiêng khóc lóc, buồn tủi, nói những điều không vui và kiêng nói to, cãi nhau, nói xấu hay mắng người khác: Đây là những việc tạo ra sự ồn ào hỗn loạn và đem lại nỗi buồn cho người khác.

Kiêng làm vỡ các đồ vật: Ông bà ta quan niệm, vỡ, bể là tạo nên sự chia cắt, đứt lìa. Đó thật sự là những điều không tốt và không ai mong muốn xảy ra trong đầu năm mới. Do đó, người già thường khuyên con cháu trong những ngày này không được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén.

Kiêng cho nước, lửa: Thật không may cho nhà ai mùng một Tết có người đến nhà xin lửa, xin nước. Ngày mùng một Tết người ta rất kỵ người khác đến xin lửa nhà mình, vì quan niệm lửa có màu đỏ - là màu may mắn đầu năm mới, cho người khác cái đỏ trong ngày mùng một Tết thì sẽ khiến cho gia đình không giữ được tiền bạc, may mắn trong cả năm.

Nước - vốn được ví như nguồn tài lộc trong câu chúc “Tiền vô như nước”. Thường thì trước khi bước sang năm mới ở nông thôn nhà nào cũng lo đổ đầy nước vào bể, vào chum hoặc vại. Từ trong tâm thức người ta tin rằng năm mới đến sẽ đem theo của cải nhiều như nước.

Kiêng đi chúc Tết khi trong gia đình có tang. Nếu nhà có đại tang thì kiêng đi chúc Tết đầu năm. Người xưa quan niệm nếu những người có tang đến chúc Tết gia đình ai thì sẽ mang nỗi buồn chia sẻ cho gia đình đó. Ngược lại, bà con xóm giềng lại cần đến chúc Tết và an ủi gia đình bất hạnh.

Kiêng xuất hành ngày mùng 5: Ngày mồng 5 tháng giêng Âm lịch là ngày nguyệt kỵ, người Việt thường tin rằng ngày này không thích hợp cho xuất hành. Ngoài ra trong ngày Tết, một số gia đình người Việt cũng kiêng ăn một số loại thực phẩm: thịt chó, cá mè, thịt vịt… Nếu ăn những thứ này vào dịp đầu năm hay đầu tháng sẽ không được may mắn.