Ông Donald Trump với ngày lịch sử của nước Mỹ

Trước đó, Hạ viện đã thông qua điều khoản luận tội tổng thống lạm quyền với 230 phiếu ủng hộ/197 phiếu chống và điều khoản luận tội thứ hai về việc cản trở quốc hội thu được 229 phiếu thuận/198 phiếu chống. Theo tờ Washington Post, hai cuộc bỏ phiếu đã khép lại quá trình điều tra kéo dài nhiều tháng của Hạ viện xoay quanh cáo buộc Tổng thống Donald Trump gây sức ép với Ukraine để giành lợi thế chính trị trước đối thủ trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.

Điều khoản luận tội đầu tiên cáo buộc ông Trump gây áp lực buộc chính quyền Ukraine điều tra cựu Phó Tổng thống Joe Biden, ứng viên sáng giá của Đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm sau. Điều khoản thứ hai cáo buộc ông Donald Trump cản trở quốc hội khi chỉ đạo các quan chức và cơ quan chính phủ không tuân theo trát hầu tòa yêu cầu cung cấp lời khai cùng các tài liệu liên quan.

Tổng thống Donald Trump phản ứng gay gắt về cuộc bỏ phiếu luận tội của Hạ viện trong cuộc vận động tranh cử ở bang Michigan hôm 18-12 Ảnh: Reuters

Kết quả bỏ phiếu hôm 18-12 mở đường cho phiên tòa xét xử tại Thượng viện, nơi phe Cộng hòa đang kiểm soát, dự kiến diễn ra vào tháng 1-2020. Để thông qua quyết định luận tội của Hạ viện và xem xét khả năng phế truất Tổng thống Mỹ, 2/3 trong số 100 thành viên tại Thượng viện phải bỏ phiếu thuận. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định hiện vẫn chưa có dấu hiệu cho thấy các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa sẽ bỏ phiếu chống đối ông Donald Trump.

Động thái của Hạ viện khiến ông Donald Trump trở thành tổng thống thứ 3 bị luận tội tại Mỹ. Theo hãng tin Reuters, chưa từng có tổng thống nào trong suốt 243 năm lịch sử Mỹ bị phế truất vì luận tội. Dù vậy, kết quả bỏ phiếu đã phản ánh rõ sự phân chia đảng phái tại Hạ viện. Trong khi không có hạ nghị sĩ nào thuộc Đảng Cộng hòa của Tổng thống Donald Trump bỏ phiếu chống lại ông thì phe Dân chủ lại chứng kiến 3 thành viên bất đồng quan điểm.

Hai nghị sĩ Đảng Dân chủ Collin Peterson và Jeff van Drew bỏ phiếu chống cả hai điều khoản luận tội trong khi nghị sĩ Đảng Dân chủ Jared Golden bỏ phiếu ủng hộ điều khoản lạm quyền và bỏ phiếu chống điều khoản cản trở quốc hội.

Quá trình đầy biến động dẫn đến việc luận tội ông Trump đã khiến nước Mỹ chia rẽ trong nhiều tháng qua. Gần 50% số người Mỹ được hỏi cho biết họ ủng hộ luận tội ông Donald Trump trong khi tỉ lệ tương đương phản đối, theo cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos đầu tuần này. Một cuộc thăm dò dư luận được Công ty Gallup công bố hôm 18-12 cho thấy tỉ lệ cử tri tán thành những gì ông Donald Trump đang làm tăng từ 39% lên 45% trong khi tỉ lệ ủng hộ luận tội, bãi nhiệm nhà lãnh đạo này giảm từ 52% xuống còn 46%.

Đáng chú ý, đằng sau sự chia rẽ trong lòng nước Mỹ lại là sự phân cực chính trị sâu sắc. Hơn 80% cử tri ủng hộ Đảng Dân chủ được hỏi cho biết họ nghĩ ông Donald Trump nên bị luận tội và tỉ lệ tương đương ở nhóm ủng hộ phe Cộng hòa bác bỏ quan điểm này.

Tất cả các báo Mỹ đều đưa sự kiện Tổng thống Donald Trump bị luận tội lên trang bìa Ảnh: Guardian

Tổng thống sẽ “mạnh” hơn sau khi bị luận tội?

Rốt cuộc thì Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bị luận tội như mong muốn của Đảng Dân chủ dù đây không phải là diễn biến quá bất ngờ. Tuy nhiên, đã xuất hiện một số nhận định rằng đây là một canh bạc chính trị lớn mà ông chủ Nhà Trắng cuối cùng có thể là người hưởng lợi hơn là chịu tổn thương.

Việc ông Donald Trump bị luận tội khi còn một năm nữa diễn ra cuộc bầu cử tổng thống càng khiến mọi chuyện thêm khó lường. Càng đến gần cuộc bầu cử này, Đảng Dân chủ có thể sẽ phải tự hỏi liệu có đáng bỏ phiếu luận tội một tổng thống ở Hạ viện để rồi Thượng viện ra tay ngăn ông bị bãi nhiệm hay không?

Nhà bình luận Chris Cillizza của đài CNN đã chỉ ra một xu hướng đáng lo đối với Đảng Dân chủ kể từ khi tiến trình điều tra luận tội ông Donald Trump bắt đầu vào tháng 10 qua. Một số cuộc thăm dò mới nhất cho thấy tỉ lệ cử tri tán thành việc điều hành chính phủ của ông Trump tăng trong khi con số này lại giảm đối với vấn đề luận tội và bãi nhiệm ông. Ngay cả bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ viện, ban đầu cũng không muốn theo đuổi chuyện luận tội ông Donald Trump vì hiểu rõ những rủi ro tiềm tàng. Theo ông Cillizza, nỗi lo hàng đầu của bà là một cuộc luận tội không có sự ủng hộ đáng kể của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đe dọa chia rẽ đất nước và gây hỗn loạn trong khối cử tri Mỹ.

Không có gì chắc chắn về chuyện cử tri sẽ phản ứng ra sao đối với việc luận tội, nhất là những cử tri độc lập hoặc chưa quyết định ủng hộ ai trong cuộc bầu cử sắp tới. Chưa hết, sẽ có một số người xem việc luận tội là âm mưu làm suy yếu cơ may tái đắc cử của ông chủ Nhà Trắng, từ đó thôi thúc khối cử tri đang ủng hộ ông Donald Trump làm nhiều hơn cho nhà lãnh đạo này. Trong khi đó, những cử tri ôn hòa của Đảng Cộng hòa giờ đây có thể có thêm lý do và động lực để bỏ phiếu cho ông.

Cuộc thăm dò công bố hôm 18-12 của Công ty Gallup (Mỹ) cho thấy có đến 89% người Đảng Cộng hòa ủng hộ những gì ông Trump đã và đang làm, mức cao nhất kể từ khi ông lên nắm quyền. Bà Dahleen Glanton, cây bút của tờ Chicago Tribune, nhận định những người này sẵn sàng cho rằng các “thiếu sót” của ông Trump có thể được bù đắp bằng những thứ như nền kinh tế vẫn ổn định, thị trường chứng khoán đang tăng điểm…

Dù vậy, cũng theo bà Glanton, bài học rút ra từ cuộc bầu cử năm 2016 là gần như không thể tiến hành các cuộc thăm dò chính xác liên quan đến ông Donald Trump nên vẫn còn quá sớm để biết liệu luận tội tác động ra sao đến tương lai chính trị của nhà lãnh đạo này.

Nguồn NLĐ