Phát triển khoa học – công nghệ để đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước

           
      Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu ý kiến tại buổi làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ.          Ảnh: TRÍ DŨNG (TTXVN)  

Cùng dự, có đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên T.Ư Ðảng, Phó Thủ tướng Chính phủ và đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan T.Ư.

Báo cáo của lãnh đạo Bộ KH và CN và ý kiến phát biểu của các đại biểu dự buổi làm việc đánh giá: Hoạt động KH và CN có bước đổi mới, đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ trực tiếp quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế và hội nhập quốc tế trong bối cảnh nước ta còn nhiều khó khăn, thách thức. Xuất phát từ các đề tài, dự án KH và CN, nhiều kết quả nghiên cứu được ứng dụng vào đời sống, sản xuất, kinh doanh, đem lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, hoạt động KH và CN còn nhiều hạn chế. Mức đầu tư toàn xã hội cho KH và CN thấp. Ðường lối chủ trương, chính sách về KH và CN chưa kịp thời được cụ thể hóa, thể chế hóa phù hợp với thay đổi trong quá trình phát triển đất nước và hội nhập quốc tế. Lãnh đạo một số cấp ủy đảng, chính quyền chưa nhận thức đúng về vai trò của KH và CN, đầu tư nguồn lực cho KH và CN chưa tương xứng. Nhiều năm chưa giải quyết được các vướng mắc về phương thức đầu tư, cơ chế tài chính và chính sách ưu đãi đặc thù đối với cán bộ KH và CN. Chế độ chính sách đối với hoạt động KH và CN còn nhiều bất cập, chưa tạo động lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác này.

Về thực hiện Nghị quyết T.Ư 4, khóa XI về xây dựng Ðảng, Ban cán sự Ðảng và lãnh đạo bộ, các đơn vị trực thuộc đang chuẩn bị kiểm điểm tự phê bình và phê bình với tinh thần nghiêm túc, nêu rõ ưu điểm, yếu kém, khuyết điểm và biện pháp khắc phục, góp phần củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng.

Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân và các đại biểu nhấn mạnh, thời gian tới, hoạt động KH và CN cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ về tư duy, đồng bộ về tổ chức, cơ chế quản lý, cơ chế hoạt động… Hoạt động KH và CN phải là trung tâm của các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Ðảng, Nhà nước cần nắm KH và CN, có chính sách thỏa đáng để những người làm khoa học có điều kiện toàn tâm toàn ý với công tác chuyên môn; chú trọng quy hoạch, tạo nguồn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác nghiên cứu khoa học; có chính sách trọng dụng nhân tài trong lĩnh vực này. Bộ KH và CN cần tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan để đẩy mạnh nghiên cứu khoa học. Ngoài ra cần triển khai, thực hiện tốt các định hướng, nhiệm vụ KH và CN có tác động lớn và đóng góp quyết định cho phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh quốc gia; phát huy và tăng cường tiềm lực KH và CN; phát triển thị trường KH và CN, đẩy mạnh hội nhập quốc tế về KH và CN. Bộ KH và CN phải là tấm gương, là nơi tin cậy trong quá trình đổi mới, có trí tuệ và văn hóa.

Phát biểu ý kiến tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, thời gian qua, trong điều kiện còn nhiều khó khăn, điểm xuất phát thấp, nhưng hoạt động KH và CN đã đạt những thành tựu quan trọng trên nhiều lĩnh vực, đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển của đất nước. Thành tích ấy thuộc nhiều lĩnh vực, cần được đánh giá toàn diện, có chiều sâu hơn của KH và CN, cả về việc nghiên cứu đường lối chính trị, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. Ðối với khoa học xã hội cũng có vai trò cực kỳ quan trọng mà nổi bật là việc góp phần xây dựng hệ thống quan điểm, đường lối trong sự nghiệp đổi mới đất nước. Tổng Bí thư cũng chỉ rõ những hạn chế yếu kém cần khắc phục. Cụ thể là  hoạt động của KH và CN chưa thật sự trở thành động lực then chốt cho phát triển kinh tế - xã hội, chưa bám sát yêu cầu phát triển của đất nước, chưa có các công trình, sản phẩm mang tính đột phá. Tiềm lực KH và CN phát triển còn chậm, trình độ KH và CN có nguy cơ tụt hậu ngày càng xa so với khu vực và thế giới. Việc đổi mới cơ chế quản lý hoạt động KH và CN chưa đáp ứng yêu cầu. Ðồng chí lưu ý, cần làm rõ nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém đó để tìm biện pháp tháo gỡ.

Về phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Tổng Bí thư nhấn mạnh, cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nhận thức, tư duy về KH và CN trong điều kiện hiện nay. Ðó là chúng ta đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế tri thức, đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020; chúng ta đang chuyển đổi mô hình kinh tế từ chiều rộng sang chiều sâu, trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu hơn. Trong điều kiện ấy, KH và CN phải là then chốt, cùng với giáo dục  và đào tạo phải là quốc sách hàng đầu. Phát triển khoa học, công nghệ để đẩy mạnh sự nghiệp CNH, HÐH đất nước.

Tổng Bí thư lưu ý, cần đổi mới mạnh mẽ cơ chế, chính sách phát triển KH và CN, huy động mọi nguồn lực trong nước và ngoài nước cho phát triển KH và CN. Ðổi mới hệ thống tổ chức làm công tác nghiên cứu, triển khai thực hiện KH và CN, hình thành các doanh nghiệp làm KH và CN phù hợp điều kiện của nền kinh tế thị trường. Ðổi mới công tác quản lý, phát huy các nguồn nhân lực, khuyến khích người tài, tạo môi trường dân chủ trong nghiên cứu khoa học. Ðẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác khoa học, công nghệ, sử dụng tốt đội ngũ cán bộ hiện có, đồng thời có chính sách thu hút người tài; đào tạo cán bộ khoa học cho các lĩnh vực, các ngành và có chính sách tôn vinh những người có công trong hoạt động KH và CN. Bộ KH và CN cần thật sự là trung tâm khoa học, trí tuệ, phối hợp tốt hơn nữa với các cơ quan trong hoạt động KH và CN trước mắt chuẩn bị thật tốt Ðề án phục vụ Hội nghị T.Ư sắp tới.

Ðể thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, Tổng Bí thư đề nghị Ban cán sự Ðảng, lãnh đạo Bộ KH và CN cần làm tốt công tác xây dựng Ðảng, tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Ðảng, nhất là Nghị quyết T.Ư 4, khóa XI về xây dựng Ðảng. Ðây là yếu tố hết sức quan trọng để xây dựng tổ chức và con người, xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức trong sáng, có trình độ chuyên môn cao, tâm huyết với sự nghiệp khoa học, công nghệ. Tổng Bí thư mong muốn Ban cán sự Ðảng và lãnh đạo Bộ tổ chức thật tốt việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết T.Ư 4, khóa XI về xây dựng Ðảng, nếu không đạt phải làm lại. Tránh tình trạng chỉ coi trọng chuyên môn, coi nhẹ công tác đảng. Trong kiểm điểm, phê bình và tự phê bình cần chú ý làm rõ phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, các mối quan hệ giữa lãnh đạo, quản lý điều hành và tổ chức thực hiện; việc bố trí, sắp xếp cán bộ; vấn đề dân chủ trong cơ quan, đơn vị, nhất là dân chủ trong nghiên cứu khoa học.