Uber và quản lý sử dụng thông tin cá nhân

Uber, một ứng dụng đang được phổ biến rất nhanh, cho phép bạn gọi taxi thông qua ứng dụng trên smartphone, cho phép bạn quan sát chiếc xe mà mình đã gọi như một chấm nhỏ chuyển động trên màn hình đi về phía bạn; bạn sẽ tin vào dịch vụ này, đặc biệt khi bạn đứng ở một góc phố chờ xe giữa trời mưa.

Nhưng bạn sẽ ít tin tưởng hơn, sau khi nghe được thông tin phó chủ tịch của Uber đã chi hàng triệu USD để theo dõi cuộc sống riêng tư của các phóng viên, những người đã viết các bài báo chỉ trích Uber. Vấn đề không chỉ là công ty này đã sử dụng quyền lực của mình để theo dõi các phóng viên mà vấn đề ở chỗ Uber đã có sẵn các dữ liệu nhạy cảm của các phóng viên, những người đã sử dụng dịch vụ của Uber.

Tờ Buzzfeed cho biết, những người điều hành Uber đã theo dõi các phóng viên khi chưa được sự cho phép của những người này. Theo tờ Bưu điện Washington, công ty này rất thoải mái trong khai thác sử dụng dữ liệu nhạy cảm, thậm chí còn cho phép những người thử việc xem những người đi xe của hãng, kể cả khách hàng là các thành viên gia đình của một chính trị gia.

Sau những phát biểu của người điều hành Uber, một số lưu ý rằng trong một bài viết trên blog của công ty này năm 2012, công ty đã tự hào khi theo dõi được những người thường đi những nơi khác mà không về nhà vào tối thứ Bảy, Chủ nhật và rời vị trí này vào sáng hôm sau; đây có thể được xem là dấu hiệu quan hệ không hợp pháp. (bài viết này được gỡ sau đó).

Uber đã từng muốn nói với tất cả khách hàng rằng nếu họ có những hành vi bất thường thì Uber sẽ biết điều đó.

Uber không phải là công ty duy nhất làm việc này. Rất nhiều công ty, từ mạng xã hội như Facebook cho đến trang kết bạn OKCupid, đều theo dõi các hành vi của bạn để phục vụ cho kinh doanh, họ có thể biết rõ những thói quen và sở thích của bạn.

Một số hãng đã tiến xa hơn trong thu thập dữ liệu. Facebook đã sửa đổi điều khoản sử dụng dịch vụ từ đầu năm, theo đó họ sẽ theo dõi vị trí của bạn, nếu bạn không tắt nó đi, và số đông trong 1,35 tỷ người dùng của mạng xã hội này thường không chú ý và đã đồng ý.

Cùng với sự phát triển của kỷ nguyên số, chúng ta sử dụng những ứng dụng này bởi những lợi ích mà chúng mang lại; thông qua các ứng dụng này, mọi người sẽ khám phá âm nhạc, tìm hiểu nhà hàng, phim ảnh; gặp gỡ bạn bè mới, kết nối lại với những người từ lâu đã không gặp; trao đổi mua bán hàng hóa và dịch vụ.

Nghịch lý ở đây chính là khi chúng ta càng tham gia kết nối số thì các công ty này lại càng xâm phạm tính riêng tư của bạn, như tự khám phá sở thích cá nhân, lộ ra những sở thích của người sử dụng, thậm chí họ chưa từng tiết lộ.

Chẳng hạn, hãng bán lẻ Target đã gửi những tờ khuyến mại mua hàng trẻ sơ sinh đến một phụ nữ, mà người này, theo dữ liệu của Target, họ dự đoán người này đang mang thai. Các nhà nghiên cứu ở Cambridge, Anh, chỉ ra rằng Facebook có thể dự đoán đầy đủ các thông tin về người dùng như giới tính, chủng tộc, xu hướng giới tính và đặc điểm cá tính, cho dù bạn không chia sẻ các thông tin này.

Ngày nay, không ít doanh nghiệp phân tích và đào sâu vào dữ liệu nhạy cảm của người sử dụng, nhưng khi nó được lộ ra phương tiện thông tin đại chúng lại gây ra những phản ứng mạnh mẽ. Theo đó, Uber cam kết họ sẽ tăng cường bảo mật hơn với dữ liệu khách hàng.

Uber lập luận rằng họ chỉ làm những điều tương tự như các công ty công nghệ khác vẫn thường làm; điều này có thể đúng nhưng làm sao chúng ta có cơ chế để kiểm soát được tất cả các hành vi của họ đối với dữ liệu cá nhân. Những hình phạt về uy tín chưa đủ để các công ty phải có trách nhiệm hơn trong sử dụng và đào sâu vào dữ liệu cá nhân và trong khi các đối thủ lớn cũng có những hành vi tương tự và Uber dường như đã có phần thưởng khi đã thu hút được thêm 1,2 tỷ USD đầu tư trong thời gian vừa qua.

Cho dù công ty này đã bắt đầu có những quy định về quản lý dữ liệu cá nhân, nhưng chúng ta cần có những quy định của pháp luật về giám sát những việc này tốt hơn, như giám sát độc lập, có cơ chế giám sát khác về dữ liệu đã được sử dụng như thế nào và bảo đảm người sử dụng dịch vụ có thể biết, hiệu chỉnh và được loại bỏ những thông tin cá nhân nếu họ không muốn.

Liên hiệp châu Âu đã thiết lập những quy định quản lý chặt chẽ việc sử dụng dữ liệu cá nhân, bao gồm quyền riêng tư, hạn chế và giới hạn sử dụng và truy nhập vào dữ liệu cá nhân. Điều này cho thấy việc luật hóa việc này là việc có thể làm được.

Trong một số lĩnh vực khác, như thông tin trong tài chính hay hồ sơ y tế, các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân đã được thiết lập. Chúng ta cần cập nhật những quy định này vào trong cuộc sống số của thế kỷ 21. Khi chúng ta bắt một chiếc tắc xi từ một góc phố, việc biết được chiếc xe mình gọi đang đi đến trên bản đồ là chưa đủ; chúng ta cần biết rõ dữ liệu về cá nhân của chúng ta đang đi đâu và được dùng như thế nào.

Nguồn nhandan.com.vn