Xét xử sơ thẩm vụ án Nguyễn Đức Kiên và 8 đồng phạm

Sáng 16/4, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hình sự Nguễn Đức Kiên và 8 đồng phạm. Nhiều bất ngờ đã xảy ra, bị cáo Nguyễn Đức Kiên bắt đầu kêu oan, còn không ít luật sư đề nghị hoãn phiên tòa để làm rõ thêm từ các tố tụng của nguyên đơn dân sự, người bị hại và các tình tiết khác liên quan đến vụ án. 

Bị cáo Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm tại phiên tòa. Ảnh ĐD

Cáo trạng của Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố bị cáo Nguyễn Đức Kiên (tức “bầu” Kiên) – nguyên Phó chủ tịch Hội đồng sáng lập Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu (Ngân hàng ACB), với 4 tội danh: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, “Trốn thuế” và “Kinh doanh trái phép”. Hai bị cáo bị truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, là Trần Ngọc Thanh (Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội) và Nguyễn Thị Hải Yến (Kế toán trưởng Công ty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội). 6 bị cáo đều bị truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” là Trần Xuân Giá (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng ACB), Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang (đều nguyên là Phó Chủ tịch Ngân hàng ACB), Lý Xuân Hải (nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng ACB), Phạm Trung Cang (nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị ACB), Huỳnh Quang Tuấn (nguyên thành viên thường trực Hội đồng quản trị ngân hàng ACB).

Dù cả 9 bị cáo không bị truy tố theo khung hình phạt cao nhất là tử hình, song do tính chất phức tạp của vụ án, Hội đồng xét xử gồm 2 thẩm phán và 3 hội thẩm nhân dân. Thẩm phán Nguyễn Hữu Chính ngồi ghế chủ tọa phiên tòa. Có 16 luật sư bào chữa cho 9 bị cáo, 4 luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các đương sự.

Trong phần thủ tục phiên tòa, Hội đồng xét xử thông báo, trước ngày xét xử, vì lý do sức khỏe, bị cáo Trần Xuân Giá đã có đơn xin vắng mặt phiên khai mạc. Tuy nhiên, tại phiên tòa hôm nay, luật sư của bị cáo Trần Xuân Giá lại trình tòa đơn xin hoãn phiên tòa vì lý do sức khỏe, song không có sự xác nhận của bệnh viện.

Tại phiên tòa, nhiều luật sư đề nghị hoãn phiên tòa, còn “bầu” Kiên lại đề nghị tòa xét xử bình thường. Ngoài ra, “bầu” Kiên còn đề nghị tòa minh oan cho mình, triệu tập thêm nhân chứng ở Ngân hàng ACB, các cơ quan liên đến việc cấp phép kinh doanh cho các công ty mà “bầu” Kiên làm Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT). Sau khi nghỉ hội ý, thay mặt Hội đồng xét xử, chủ tọa phiên tòa đã lần lượt giải đáp mọi thắc mắc của luật sư và các bị cáo.

Theo Cáo trạng, từ ngày 15/5/2007 đến ngày 3/8/2012, thông qua 6 công ty do mình làm Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT), “bầu” Kiên đã tổ chức kinh doanh không đúng với giấy phép khi mua bán cổ phần, cổ phiếu, vàng với tổng số tiền hơn 21.000 tỷ đồng.

Không chỉ kinh doanh trái phép, theo Cáo trạng, “bầu” Kiên còn có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Cụ thể, Công ty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội (ACBI), thế chấp 20 triệu cổ phần Công ty Thép Hoà Phát để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ tại ngân hàng ACB. Song với tư cách là chủ tịch HĐQT, “bầu” Kiên đã chỉ đạo Trần Ngọc Thanh, Nguyễn Thị Hải Yến lập khống biên bản họp HĐQT và quyết định về việc bán số cổ phần để tạo lòng tin với Công ty Thép Hoà Phát làm công ty này tin số cổ phần này đang được ACBI quản lý, chưa chuyển nhượng và có tranh chấp. Do vậy, ngày 21/5/2012, Công ty thép Hòa Phát đã ký hợp đồng mua 20 triệu cổ phần này và chuyển 264 tỷ đồng cho Công ty ACBI. “Bầu” Kiên bị cho là chủ mưu lừa đảo trong vụ này, cònThanh và Yến là đồng phạm giúp sức.

Ở tội “Cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, ngoài “bầu” Kiên, còn có 6 lãnh đạo cao cấp của Ngân hàng ACB. Theo Cáo trạng, ngày 22/3/2010, Thường trực HĐQT ACB gồm các ông Trần Xuân Giá (Chủ tịch HĐQT), Lê Vũ Kỳ, Phạm Trung Cang, Trịnh Kim Quang (3 Phó chủ tịch), Lý Xuân Hải (Tổng giám đốc), Huỳnh Quang Tuấn (Phó tổng giám đốc) cùng Nguyễn Đức Kiên ra quyết định về việc uỷ thác cho các cá nhân gửi tiền, ngoại tệ ở những tổ chức tín dụng. Từ ngày 27/6/2011 đến 5/9/2011, ông Hải đã uỷ quyền cho kế toán trưởng uỷ thác gần 720 tỷ đồng cho 19 nhân viên ngân hàng gửi tiết kiệm vào Vietinbank chi nhánh Nhà Bè và Vietinbank chi nhánh TP HCM. Lãi suất ghi trong hợp đồng là 14% một năm, lãi suất thỏa thuận ngoài hợp đồng từ 3,7 đến 13% một năm. Tuy nhiên, toàn bộ số tiền đã bị Huỳnh Thị Huyền Như (quyền trưởng phòng giao dịch Điên Biên Phủ thuộc Vietinbank chi nhánh TP HCM) sử dụng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt, gây thiệt hại cho Ngân hàng ACB.

Chưa hết, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao còn phát hiện trong thời gian nắm giữ vai trò quan trọng tại ngân hàng ACB, “bầu” Kiên cùng các ông Trần Xuân Giá, Trịnh Kim Quang, Phạm Trung Cang, Lê Vũ Kỳ, Lý Xuân Hải đã thống nhất ban hành chủ trương mua cổ phiếu trên thị trường chứng khoán và đầu tư cổ phiếu ACB gây thiệt hại gần 690 tỷ đồng.

Nguồn ĐCSVN